ابڙو اڪيڊمي Abro Academy
2020-07-18
داخلا نمبر 530
عنوان دوڏو، صحرائي ڪانءُ
شاخ پکي
پڙهيو ويو 397
داخلا جو حوالو:
دوڏو، صحرائي ڪانءُ
دوڏو، صحرائي ڪانءُ
58 کان 69 سينٽي ميٽر قد بت جي هن ڪانءَ جي شڪل شبيهه ڊگهي چنهنب واري ڪانءَ Long-billed Crow جهڙي آهي، پر اهو هِماليائي دوڏوآهي ۽ سنڌ ۾ ڪونه ٿئي. هن ڪانءَ کي ٿر ۾ دوڏو ڪانءُ چون ٿا جيڪو هِماليه کان وٺي سڄي پنجاب، سنڌ جي صحرائن، جبل ۽ بلوچستان ۾ ٿئي ٿو. ڪشمير ۾ به ٿيندو آهي.
دوڏو قد بت ۾ پنهنجن هم نسلن ۾ سڀ کان وڏو ۽ ڪارو ٿئي ٿو. رنگ چِلڪيدار ڪارو ٿئيس ٿو، ٻچي جو رنگ چمڪدار نه ٿيندو آهي. جسم جو مضبوط آهي. چنهنب ڊگهي ٿلهي ۽ مضبوط آهيس. اڏامڻ مهل ان جو پڇ ڊگهو ۽ مخروطي گولائيءَ ۾ نظر يندو آهي، ۽ پکڙيل پرن جا ٻاهريان ڊگها کنڀ سرڻ سرڻ وانگر ڌار ڌار نظر ايندا آهن. اڏامڻ جي صلاحيت سٺي اٿس، مٿي کان مٿي اڏامي سگهي ٿو ۽ سرڻ پانگر هوا لي ڪلهن تي پر رکي تري سگهي ٿو. ان جو آواز به وڌيڪ ڳرو، گـهرو ۽ ڪرخت هوندو آهي. جيڪو ٻُڌڻ ۾ ’وَوڪ ... وَوڪ‘ لڳندو آهي، ڪڏهن کڙڪيدار ’ٽراڪ ... ٽراڪ ... ٽاڪ ... ٽاڪ‘ به ڪندو آهي.
اڪثر اڪيلو ، جوڙيءَ ۾ يا وري لڳ جي مند ۾ گروهه يا ڪٽنب سان نظر ايندو آهي. گروهه ۾ پسار ڪندو آهي. ڍونڍ تي ولرن جي صورت ۾ اچي جمع ٿيندو، ۽ سياري ۾ ننڍڙن گروهن ۾ ڦِرندو آهي. زمين تي هلڪي لوڏ سان پنڌ ڪندو آهي ۽ ڪنهن مهل هلڪو ٽپو ڏيندو آهي. ڳوٺن جي ڀر پاسي ۾ رهي ٿو، يا شهرن ۽ خانه بدوشن جي آبادين وٽ ، صحرائي يا نيم صحرائي ، ميدانن ۾ يا جبل جي دامن واري علاقي ۾ هوندو آهي. ڊسمبر کان مارچ لڳ جي مند اٿس. آکيرو ڪنهن اڪيلي وڻ جي چوٽيءَ تي يا وري ڪنهن اوچي ڏرڙ ۾ ٺاهيندو آهي. مقامي سطح تي لڏپلاڻ ڪندو آهي. هن وقت سنڌ بلوچستان ۽ ٿر ۾ ان جو نسل خطري ۾ آهي.